1. Khái quát về hợp đồng dân sự

1.1. Hợp đồng dân sự là gì?

Theo quy định tại Điều 385 Bộ luật Dân sự 2015, “hợp đồng dân sự là sự thỏa thuận giữa các bên về việc xác lập, thay đổi hoặc chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự”. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng trong các quan hệ dân sự nhằm đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ thể.

Nói cách khác, hợp đồng dân sự là một dạng giao dịch dân sự được thiết lập dựa trên sự tự nguyện, bình đẳng và thiện chí của các bên tham gia.

1.2. Đặc điểm hợp đồng dân sự là gì?

Hợp đồng dân sự mang các đặc điểm cơ bản sau:

• Tính song vụ hoặc đơn vụ: Có thể là hợp đồng song vụ (các bên đều có nghĩa vụ với nhau) hoặc đơn vụ (chỉ một bên có nghĩa vụ).

• Dựa trên nguyên tắc tự nguyện, bình đẳng: Không bên nào được ép buộc, lừa dối hoặc đe dọa bên kia.

• Mục đích và nội dung hợp pháp: Không được vi phạm điều cấm của luật hoặc trái đạo đức xã hội.

• Có sự thỏa thuận: Ý chí của các bên là yếu tố cốt lõi hình thành hợp đồng.

• Có thể bằng lời nói, văn bản hoặc hành vi cụ thể theo luật định.

2. Sự cần thiết của hợp đồng trong giao dịch dân sự

Hợp đồng đóng vai trò quan trọng trong các giao dịch dân sự vì:

• Tạo cơ sở pháp lý rõ ràng để xác định quyền và nghĩa vụ của các bên.

• Hạn chế tranh chấp nhờ các điều khoản cụ thể, minh bạch.

• Bảo vệ quyền lợi hợp pháp khi xảy ra tranh chấp hoặc vi phạm hợp đồng.

• Tăng tính an toàn và ổn định cho quan hệ dân sự, đặc biệt trong các giao dịch có giá trị lớn hoặc kéo dài.

3. Nội dung của hợp đồng dân sự

Theo Điều 398 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng dân sự có thể bao gồm các nội dung cơ bản sau:

• Thông tin các bên giao kết (họ tên, địa chỉ, số định danh cá nhân hoặc thông tin pháp nhân).

• Đối tượng hợp đồng (hàng hóa, tài sản, dịch vụ…).

• Số lượng, chất lượng (nếu có).

• Giá, phương thức thanh toán.

• Thời hạn, địa điểm, phương thức thực hiện hợp đồng.

• Quyền và nghĩa vụ của các bên.

• Trách nhiệm do vi phạm hợp đồng.

• Phương thức giải quyết tranh chấp.
  Lưu ý: Ngoài các nội dung bắt buộc, các bên có thể thỏa thuận thêm điều khoản phù hợp miễn là không trái luật.

4. Các hình thức của hợp đồng dân sự theo quy định pháp luật

Điều 119 và Điều 401 Bộ luật Dân sự 2015 quy định hợp đồng dân sự có thể được giao kết dưới các hình thức sau:

• Bằng lời nói: Thỏa thuận miệng, không lập thành văn bản (thường áp dụng với giao dịch đơn giản, giá trị nhỏ).

• Bằng văn bản: Ghi rõ điều khoản và được các bên ký tên, đóng dấu (nếu có). Một số loại hợp đồng bắt buộc phải lập văn bản như hợp đồng mua bán nhà, chuyển nhượng quyền sử dụng đất…

• Bằng hành vi cụ thể: Các bên thực hiện hành vi thể hiện ý chí giao kết (ví dụ: mua hàng trực tiếp và thanh toán ngay).

• Có công chứng/chứng thực hoặc đăng ký: Với những hợp đồng pháp luật yêu cầu như hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất, hợp đồng thế chấp bất động sản…

Đội ngũ Luật sư của chúng tôi sẵn sàng cho những tư vấn chuyên sâu hơn cũng như giải đáp những thắc mắc liên quan đến các lĩnh vực dân sự, hình sự, hành chính, thừa kế, hôn nhân gia đình, đất đai, xây dựng, lao động, kinh doanh, thương mại, hợp đồng, sở hữu trí tuệ, các vụ việc có yếu tố nước ngoài…. theo địa chỉ và thông tin liên lạc dưới đây:

PHÒNG PHÁP LÝ – VĂN PHÒNG LUẬT SƯ ĐỨC TRỌNG