1. Khi nào là tranh chấp dân sự liên quan đến đất đai, tài sản?

Tranh chấp dân sự là các mâu thuẫn giữa cá nhân, hộ gia đình, tổ chức… về quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản, quyền thừa kế, hợp đồng mua bán, vay mượn…Ví dụ:

• Tranh chấp ranh giới đất, đường đi chung.

• Tranh chấp hợp đồng đặt cọc chuyển nhượng đất.

• Không trả tiền vay khi đến hạn.

• Tranh chấp chia tài sản sau ly hôn, thừa kế đất đai không có di chúc.

Các tranh chấp này được giải quyết bằng khởi kiện tại Tòa án dân sự, yêu cầu buộc thực hiện nghĩa vụ, bồi thường thiệt hại, hủy hợp đồng, chia tài sản…

2. Khi nào một vụ việc đất đai, tài sản trở thành hình sự?

Trường hợp hành vi xâm phạm quyền sở hữu tài sản, quyền sử dụng đất mang tính chất gian dối, chiếm đoạt, cố ý… thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Bộ luật Hình sự.

Các tội danh thường gặp:

• Lừa đảo chiếm đoạt tài sản (Điều 174 BLHS): Làm giả giấy tờ, giả mạo chủ đất để bán cho người khác.

• Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản (Điều 175 BLHS): Vay mượn tài sản rồi cố ý không trả, tẩu tán.

• Hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản (Điều 178 BLHS): Phá hoại tài sản tranh chấp.

• Xâm phạm chỗ ở, chiếm giữ đất trái pháp luật (Điều 158, 175 BLHS): Tự ý chiếm đất, xây dựng trái phép.

3. Phân biệt dân sự – hình sự trong tranh chấp đất đai: Cần chuyên môn pháp lý

Trong thực tiễn, có không ít vụ việc mà người dân nhầm tưởng là “tranh chấp dân sự” nhưng thực tế đã đủ yếu tố cấu thành tội phạm. Ngược lại, có người trình báo hình sự nhưng lại không có dấu hiệu tội phạm, chỉ là quan hệ dân sự.

Vì vậy:

• Việc nhận định sai bản chất vụ việc sẽ khiến người bị xâm phạm khó bảo vệ được quyền lợi, bị cơ quan công an trả hồ sơ hoặc mất thời gian kiện tụng.

• Nếu vụ việc có dấu hiệu tội phạm nhưng lại chỉ khởi kiện dân sự, người vi phạm có thể tẩu tán tài sản, bỏ trốn trước khi bị xử lý.

4. Luật sư giúp gì trong các tranh chấp phức tạp này?

Luật sư có vai trò rất quan trọng trong việc:

• Phân tích và xác định bản chất pháp lý vụ việc: Là dân sự hay hình sự? Có dấu hiệu tội phạm không?

• Soạn thảo hồ sơ khởi kiện, tố giác đến cơ quan có thẩm quyền.

• Đề xuất biện pháp ngăn chặn hành vi tẩu tán tài sản, chiếm giữ đất trái pháp luật.

• Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho khách hàng trong cả tố tụng dân sự và hình sự.

Đội ngũ Luật sư của chúng tôi sẵn sàng cho những tư vấn chuyên sâu hơn cũng như giải đáp những thắc mắc liên quan đến các lĩnh vực dân sự, hình sự, hành chính, thừa kế, hôn nhân gia đình, đất đai, xây dựng, lao động, kinh doanh, thương mại, hợp đồng, sở hữu trí tuệ, các vụ việc có yếu tố nước ngoài…. theo địa chỉ và thông tin liên lạc dưới đây:

PHÒNG PHÁP LÝ – VĂN PHÒNG LUẬT SƯ ĐỨC TRỌNG